„Transakcja stulecia” Putina zawodzi. Rosja traci na eksporcie gazu do Chin ponad 4 mld euro

Rosja będzie ponosić wysokie koszty związane z utratą europejskiego rynku gazowego. Według analiz PIE, kontrakt na dostawy gazu do Chin, może dla Rosji skutkować utratą zysków na poziomie 4,2 miliarda euro.

Transakcja stulecia zawodzi

Rosyjsko-chiński kontrakt na długoterminowe dostawy gazu, zwany przez Władimira Putina "transakcją stulecia", może nie przynieść Rosji oczekiwanych korzyści.

Prognozowany eksport błękitnego paliwa do Chin na rok 2023 szacuje się na około 35 miliardów metrów sześciennych, czyli ponad czterokrotnie mniej niż rosyjskie dostawy do UE w 2021 roku, wynoszące 155 miliardów metrów sześciennych. Przy założonym planie eksportu na poziomie 91 miliardów metrów sześciennych rocznie do 2030 roku, Rosja nie będzie w stanie zastąpić więcej niż 63% wolumenu eksportu do UE sprzed 2022 roku.

Orlen chce zaspokajać w latach 30stych połowę zapotrzebowania Polski na gaz z własnych złóż

Chińskie ceny trzykrotnie niższe niż w Europie

Rosja nie może oczekiwać, że dostawy gazu do Chin zrekompensują utracone korzyści z ograniczenia eksportu do UE. Obecnie Chiny płacą za gaz rosyjski prawie trzy razy mniej niż kraje Unii Europejskiej.

W ramach umowy między Rosją a Chinami, cena gazu jest ustalana na podstawie średnich cen ropy Brent przy użyciu formuły 6-3-3. W przeciwieństwie do rynków europejskich i azjatyckich, które zostały silnie dotknięte kryzysem w latach 2021-2022, ta umowa nie odczuła takiego wpływu. W rezultacie ceny gazu w ramach umowy chińsko-rosyjskiej mogą być nawet trzykrotnie niższe niż ceny rynkowe w Europie i Azji w 2023 roku. Przekierowanie dostaw każdych 10 mld m3 gazu z UE do Chin może tym samym oznaczać dla Rosji utracone zyski na poziomie 4,2 mld EUR.

Porównanie szacunkowych cen gazu w kontrakcie Chiny-Rosja i na rynkach europejskich w 2023 r. (w EUR/MWh)

Źródło: PIE

Wysokie koszty nowych gazociągów

Przekierowanie dostaw do Chin nie tylko generuje niższe przychody dla Rosji, ale również wiąże się z wysokimi kosztami związanymi z budową nowych gazociągów. Rozbudowa infrastruktury, takiej jak gazociągi "Siła Syberii 2" i planowany "Siła Syberii 3", oznacza dodatkowe wydatki, które całkowicie spoczywają na Rosji.

Według analiz przeprowadzonych przez analityków rosyjskiego Sberbanku już w 2018 roku, gazociąg "Siła Syberii" połączony z Chinami byłby opłacalny przy średnich cenach ropy Brent przekraczających 110 dolarów za baryłkę, czyli ponad 40% wyższych niż obecnie i 11% wyższych niż średnia cena ropy w 2022 r.

Unia Europejska: Zielona energia pokrzyżowała szyki Putinowi. OZE wyprodukowały zimą więcej energii niż paliwa kopalne

Co z tego wynika?

Przy obecnych warunkach kontraktowych i różnicy w cenach, dostawy do Chin nie są w stanie pełni zrekompensować Rosji utraconych korzyści. Mimo to Moskwa wciąż zarabia na eksporcie gazu do Europy, głównie w postaci LNG. Europejskie dostawy dostarczają Rosji ponad 3-krotnie większe zyski niż z eksportu do Chin.