Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.
MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI
Liczba nowych miejsc pracy w sektorach pozarolniczych w Stanach Zjednoczonych wzrosła w maju o 339 tys. Oczekiwano zwyżki o 195 tys. Miesiąc wcześniej wzrost wyniósł 294 tys., po korekcie z 253 tys. - podał amerykański Departament Pracy.
Produkcja przemysłowa we Francji wzrosła w kwietniu o 0,8 proc. mdm, podczas gdy miesiąc wcześniej spadła o 1,1 proc. - poinformował w komunikacie urząd statystyczny Insee. Analitycy prognozowali +0,3 proc.
Narodowy Bank Węgier (MNB) pozostawił 1-dniową depozytową stopę procentową bez zmian - poinformował bank w komunikacie.
Nowy prezes Banku Światowego Ajay Banga objął w piątek urząd na pięcioletnią kadencję. Według niego, wyzwania stojące przed bankiem wiążą się ze zmianami klimatu, wymagają także pogodzenia myślenia globalnego z potrzebami krajowymi i regionalnymi.
BUDŻET, DŁUG
JST zanotowały po I kwartale nadwyżkę w wysokości 11,88 mld zł przy planowanym deficycie na poziomie 50,8 mld zł na ten rok - poinformował resort finansów. Wcześniej MF szacował deficyt na prawie 7 mld zł.
Wydatki na inwestycje jednostek samorządu terytorialnego w I kwartale wyniosły 7,84 mld zł - wynika z danych Ministerstwa Finansów.
Koszt waloryzacji programu 500+ do 800 zł oszacowano na 24,027 mld zł w pierwszym roku - podano w ocenie skutków regulacji (OSR) projektu.
SPÓŁKI
Budimex chce zainwestować w 2023 roku 100 mln zł w przejęcia spółek z zakresu zielonej energii - powiedział PAP Biznes prezes Artur Popko. Dodał, że Budimex z dużym zainteresowaniem patrzy na rynek łotewski.
ZWZ LPP będzie głosować nad programem motywacyjnym dla kluczowych osób zarządzających za okres od 1 lutego 2024 do 31 stycznia 2027 roku - wynika z projektów uchwał na ZWZ zwołane na 30 czerwca.
CD Projekt ogłosił, że w ramach wydarzenia "Phantom Liberty Tour" - trasy promującej dodatek do gry "Cyberpunk 2077" - pokaże go na ośmiu międzynarodowych wydarzeniach gamingowych - podała spółka za pośrednictwem kont dedykowanych Cyberpunkowi w mediach społecznościowych.
Agencja ratingowa Fitch Ratings przyznała Cyfrowemu Polsatowi międzynarodowy długoterminowy rating na poziomie BB z perspektywą stabilną - podała spółka w komunikacie.
Grupa Azoty rozpoczęła rozmowy z instytucjami finansowymi o odstąpieniu od stosowania wybranych warunków umów o finansowanie - poinformowała spółka w komunikacie. Rozmowy są efektem ryzyka przekroczenia wskaźnika dług netto/EBITDA na koniec I półrocza 2023 powyżej dopuszczonych poziomów maksymalnych.
Zakłady Azotowe Puławy, wchodzące w skład Grupy Azoty, zdecydowały o rozpoczęciu procesu uruchomienia kolejnej instalacji melaminy - Melamina II - poinformowała spółka w komunikacie.
Dwie polskie spółki, Inpost i Santander Bank Polska, dołączą do listy uczestników europejskiego indeksu Stoxx 600 - poinformowała agencja Bloomberg.
PCF Group, po przeprowadzeniu procesu budowy księgi popytu, zdecydowała o zaoferowaniu około 3,34 mln akcji serii F po cenie 40,20 zł za akcję, czyli łączna wartość emisji wyniesie ok. 134,4 mln zł - podała spółka w komunikacie prasowym. Oferta zostanie skierowana niemal wyłącznie do firmy Krafton.
Skonsolidowane przychody VRG w maju 2023 roku wyniosły 123,7 mln zł, co oznacza wzrost o 2,2 proc. rdr - poinformowała spółka we wstępnych szacunkach. Narastająco od początku roku przychody VRG wyniosły 499,3 mln zł i były wyższe rdr o 5,4 proc.
Przychody z gier Ten Square Games w maju wyniosły ok. 5 mln USD, czyli były na poziomie porównywalnym do kwietnia - szacuje portal Sensor Tower. Według szacunków przychody gry "Fishing Clash" wyniosły ok. 3 mln USD, tyle co w kwietniu.
Przychody z gier Huuuge Games w maju wyniosły ok. 14 mln USD, czyli podobnie jak w kwietniu - szacuje portal Sensor Tower.
Zarząd Novavis Group przyjął politykę dywidendową na lata 2023-25. Będzie rekomendował walnemu zgromadzeniu wypłatę dywidendy w kwocie stanowiącej co najmniej 50 proc. zysku netto osiągniętego w poprzednim roku obrotowym - podała spółka w komunikacie.
Console Lab rekomenduje walnemu zgromadzeniu przeznaczenie 0,5 mln zł z zysku netto za 2022 r. na poczet wypłaty dywidendy, co daje 0,5 zł na akcję - podała spółka w projektach uchwał na ZWZ.
Marcin Kubica złożył do rady nadzorczej wniosek o rezygnację z pełnienia funkcji prezesa Lubawy i członkostwa w zarządzie - podała Lubawa w komunikacie. Kubica jako powód rezygnacji podał ważne powody osobiste.
Rada nadzorcza LSI Software rekomenduje walnemu zgromadzeniu przeznaczenie części zysku netto za 2022 rok w wysokości 0,98 mln zł na poczet wypłaty dywidendy, co daje 0,3 zł na akcję - podała spółka w komunikacie.
Ghelamco Invest ustanowiło program emisji, w ramach którego będzie mogło emitować obligacje do maksymalnej łącznej wartości nominalnej 200 mln zł - podała spółka w komunikacie.
W maju 2023 r. łączna wartość obrotu akcjami na Głównym Rynku GPW wyniosła 22,5 mld zł, czyli o 8,2 proc. mniej niż w analogicznym okresie rok wcześniej. Wartość obrotu akcjami w ramach arkusza zleceń spadła o 8,6 proc. rdr do poziomu 22,2 mld zł - poinformowała giełda w komunikacie.
GPW opracowała program, który wesprze członków giełdy w migracji do WATS - podała GPW w komunikacie prasowym. Program, w ramach którego, domy i biura maklerskie będą mogły korzystać z rabatów za wcześniejsze podłączenie się do środowiska testowego nowego systemu transakcyjnego, potrwa od XI 2023 r. do XI 2024 r.
Rada nadzorcza Rafako zdecydowała o odwołaniu Radosława Domagalskiego-Łabędzkiego z funkcji prezesa - poinformowała spółka w komunikacie. Przyczyną odwołania jest utrata zaufania.
Rafako planuje emisję do 564.380 akcji w trybie subskrypcji prywatnej skierowanej do wierzycieli spółki posiadających wierzytelności objęte układem zawartym w trybie uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu - poinformowała spółka w projektach uchwał na ZWZ, zwołanego na 29 czerwca.
Akcjonariusze Grupy Kapitałowej Immobile zdecydowali o wypłacie dywidendy z niepodzielonych zysków z lat ubiegłych w kwocie ok. 3,77 mln zł, czyli 0,05 zł dywidendy na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.
WALUTY
Eurozłoty może zmierzać w kierunku 4,43, choć ruch ten będzie zależny od eurodolara - ocenia ekonomista ING Banku Śląskiego Piotr Popławski. Dla rynku długu istotne mogą być ewentualne, kolejne obietnice wyborcze.
Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0763 USD i 149,46 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.
TOWARY, PALIWA
Ceny ropy na giełdzie paliw w Nowym Jorku zwyżkują, a surowiec ogranicza tygodniowy spadek notowań do ok. 3 proc. - podają maklerzy.
Ceny miedzi na giełdzie metali LME w Londynie rosną, a metal zaliczy pierwszy pozytywny tydzień po zniżkach w ciągu poprzednich 6 tygodni. Metal w dostawach 3-miesięcznych jest wyceniany wyżej o 0,4 proc. - po 8.273,00 USD za tonę - podają maklerzy.
Średnia ważona cena BASE na rynku dnia następnego ukształtowała się w maju na poziomie 493,07 zł/MWh wobec 580,97 zł/MWh w kwietniu - poinformowała TGE w komunikacie prasowym.
Średnia ważona cena kontraktu terminowego na rynku gazu w maju BASE_Y-24 wyniosła 256,95 zł/MWh, o 12,1 proc. mniej mdm - poinformowała TGE w komunikacie prasowym.
ENERGETYKA
Prezes URE zatwierdził wyższe taryfy przesyłowe Gaz-Systemu na 2024 r. - poinformował Urząd Regulacji Energetyki w piątek. Zmiany stawek wynikają z kosztów realizowanych przez Gaz-System inwestycji strategicznych, które mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo energetyczne Polski - podał Urząd.
OPINIE, PROGNOZY
Na globalnych giełdach widać rozbieżność, która jest charakterystyczna dla okresów euforii - ocenia Sobiesław Kozłowski,dyrektor departamentu analiz i doradztwa Noble Securities. Jego zdaniem, czynniki ryzyka są przez inwestorów pomijane, a zaczynają się pojawiać liczne obawy co do dalszej koniunktury.
Sytuacja w budownictwie jest bardzo trudna, trwa ostra walka cenowa o kontrakty - ocenił w raporcie główny ekonomista Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, Damian Kaźmierczak.
Początek czerwca może przynieść stabilizację cen paliw na stacjach benzynowych - prognozują analitycy e-petrol.
Fed najprawdopodobniej pozostawi stopy procentowe bez zmian w najbliższym czasie, a EBC dokona jeszcze dwóch podwyżek stóp proc. – podano w raporcie Erste Group Research.
POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE
W maju 2023 r. średnia cena metra kwadratowego mieszkań wzrosła mdm w dwóch z siedmiu największych metropolii - wynika z danych BIG DATA RynekPierwotny. pl. Eksperci zwrócili uwagę, że deweloperzy zaczęli wprowadzać do sprzedaży więcej mieszkań z segmentu popularnego.
Zużycie trzech głównych gatunków paliw (benzyna, olej napędowy, LPG) po trzech miesiącach 2023 r. wzrosło o 2 proc. rdr i wyniosło 8.289 tys. m sześc. - wynika z danych Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego.
Światowe zbiory zbóż w 2023 roku wzrosną o 1 proc. rdr - ocenia Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (Food and Agriculture Organization of the United Nations, FAO).
Koszt waloryzacji programu 500+ do 800 zł oszacowano na 24,027 mld zł w pierwszym roku - podano w ocenie skutków regulacji (OSR) projektu.
Rząd chce wprowadzić regulację, zgodnie z którą, wypłata przez ZUS zwaloryzowanego do 800 zł świadczenia wychowawczego będzie mogła nastąpić nie później niż do dnia 29 lutego 2024 r. z wyrównaniem od dnia 1 stycznia 2024 r. - wynika z uzasadnienia do projektu ustawy dot. waloryzacji 500+ do 800 zł.
MFiPR uruchomiło konkurs dla operatorów telekomunikacyjnych na dofinansowanie budowy szerokopasmowego internetu - poinformowało ministerstwo w komunikacie prasowym. Na ten cel ma zostać przeznaczone ponad 7 mld zł.
Zysk netto sektora bankowego w okresie styczeń-kwiecień 2023 roku wyniósł 12,9 mld zł, co oznacza wzrost rok do roku o 40,8 proc. - poinformował Narodowy Bank Polski. W samym kwietniu zysk wyniósł 4,18 mld zł.
Samar podwyższa prognozę rejestracji nowych aut osobowych w 2023 roku do 445 tys. z 440 tys. wcześniej - podała firma w komunikacie.
W maju 2023 r. zarejestrowano 44.115 nowych samochodów osobowych i dostawczych do 3,5 tony, tj. o 7,08 proc. więcej rdr oraz o 11,33 proc. więcej niż w kwietniu - podał instytut Samar.
WYDARZENIA Z KRAJU
Przygotowałem projekt nowelizacji ustawy o komisji w sprawie badania rosyjskich wpływów; jeszcze w piątek znajdzie się w Sejmie - poinformował w piątek prezydent Andrzej Duda. Jak dodał, w propozycji zapisano m.in. że w komisji nie mogą zasiadać parlamentarzyści.
Prezydent Andrzej Duda miał narzędzia nacisku w czasie prac legislacyjnych nad ustawą ws. komisji badającej wpływy rosyjskie, ale z nich nie skorzystał, a teraz usiłuje zmyć z siebie hańbę - ocenił w rozmowie z PAP przewodniczący klubu KO Borys Budka.
Zaskoczył mnie ruch prezydenta Andrzeja Dudy; gdy prezydent zapowiedział złożenie wniosku do TK ws. ustawy o komisji badającej wpływy rosyjskie, spodziewałem się, że poczekamy na rozstrzygnięcie Trybunału w tej sprawie - powiedział Marek Ast (PiS), nawiązując do prezydenckiego projektu noweli ustawy o komisji.
Ta ustawa o bolszewickim charakterze nie powinna istnieć; jedyna nowelizacja, jaka powinna być do niej przyjęta, to likwidacja tej "rosyjskiej komisji", wyrzucenie tego do kosza – powiedział w piątek szef PSL Władysław Kosiniak-Kamysz, komentując w Koszalinie złożony przez prezydenta projekt nowelizacji ustawy powołującej komisję ds. badania rosyjskich wpływów..
Prawo łaski jest wyłączną i niepodlegającą kontroli kompetencją Prezydenta RP wywołującą ostateczne skutki prawne - orzekł w piątek Trybunał Konstytucyjny. Dodał, że Sąd Najwyższy nie ma kompetencji do sprawowania kontroli na wykonywaniem przez prezydenta prawa łaski.
Nie ma przeszkód, aby ułaskawić osobę niewinną, której postawiono zarzuty lub osobę nieprawomocnie skazaną – stwierdził Trybunał Konstytucyjny.
Sąd Najwyższy nie ma uprawnień kontrolnych wobec zastosowanego przez prezydenta aktu łaski. Dopuszczenie takiej kontroli stanowiłoby rażące naruszenie istoty prezydenckiej prerogatywy - podkreślił w piątek w uzasadnieniu orzeczenia TK sędzia Stanisław Piotrowicz.
Projekt Polski 2050 i PSL - Trzecia Droga jest otwarty na różnego rodzaju środowiska, dlatego nie wykluczam, że z Agrounią znów wrócimy do rozmów - powiedział w piątek w radiu RMF FM polityk PSL, wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski. Myślę, że z Agrounią byłby to dobry mariaż - dodał.
Premier Mateusz Morawiecki dokonał zmiany na stanowisku pełnomocnika rządu ds. strategicznej infrastruktury krytycznej - poinformował w piątek PAP rzecznik rządu Piotr Müller. Funkcję objęła od piątku Anna Łukaszewska-Trzeciakowska, dotychczasowa wiceminister klimatu i środowiska.
Do kancelarii Romana Giertycha zostało dostarczone wezwanie do prokuratury – poinformował w piątek pełnomocnik rządu ds. bezpieczeństwa przestrzeni informacyjnej RP Stanisław Żaryn. Wcześniej Giertych alarmował na Twitterze, że do jego biura przybyło trzech agentów CBA. "Do mojej kancelarii właśnie przybyło trzech agentów CBA. Mnie nie było. Dodam, że przygotowujemy właśnie flagi w kancelarii, gdyż okna wychodzą na Nowy Świat, gdzie będzie przechodził Marsz" - pisał. Dodał, że "agenci chcieli się rozejrzeć po pomieszczeniach".
Jeśli się okaże, że UE nie przedłuży zakazu importu zbóż z Ukrainy, to będziemy musieli wprowadzić jakieś środki zaradcze, żeby pomóc polskiemu rolnikowi - powiedział w piątek w Studiu PAP minister rolnictwa i rozwoju wsi Robert Telus.
W moim przekonaniu, zakaz importu zboża do pięciu krajów przyfrontowych zostanie przedłużony. Robię wszystko, by tak się stało - zadeklarował w piątek w Studiu PAP unijny komisarz do spraw rolnictwa Janusz Wojciechowski.
Ponad 50 proc. nadwyżki zboża zostało już od rolników skupione. Nie ma zatoru, jeśli chodzi o eksport z Polski - powiedział w piątek w Studiu PAP minister rolnictwa i rozwoju wsi Robert Telus.
Na niedzielę zgłoszonych zostało w Warszawie aż 39 zgromadzeń. Największe z nich przejdzie z placu na Rozdrożu na plac Zamkowy - poinformował dyrektor Stołecznego Centrum Bezpieczeństwa Michał Domaradzki. Dodał, że na ten marsz - według organizatora - przyjedzie ok. tysiąc autobusów.
WYDARZENIA Z ZAGRANICY
Amerykański Senat przegłosował w czwartek w nocy ustawę zawieszającą do 2025 r. limit zadłużenia, co pozwoli Stanom Zjednoczonym na uniknięcie bankructwa. Obie partie uzgodniły, że ograniczenia wydatków nie wpłyną na możliwość Senatu uchwalenia dodatkowych środków na pomoc Ukrainie i inne wydatki zbrojeniowe.
Prezydent Francji Emmanuel Macron powiedział podczas szczytu Europejskiej Wspólnoty Politycznej w Mołdawii, że nie widzi na tym etapie „pożytecznej dyskusji” z Władimirem Putinem, nie wyklucza jednak wymiany zdań w przyszłości – poinformowała w piątek Agencja AFP.
Rada Narodu, niższa izba parlamentu Szwajcarii, opowiedziała się przeciwko możliwości reeksportu uzbrojenia produkcji szwajcarskiej na Ukrainę; wcześniej z wnioskami w tej sprawie zwracały się do władz w Bernie Niemcy, Hiszpania i Dania - poinformowały agencja AFP i francuski nadawca France 24.
Mimo ograniczeń w eksporcie broni Japonia może sprzedać USA trotyl potrzebny do produkcji amunicji artyleryjskiej dla Ukrainy - poinformowała w piątek agencja Reutera.
Dyrektor Centralnej Agencji Wywiadowczej (CIA) William Burns złożył w maju wizytę w Pekinie, gdzie spotkał się ze swymi odpowiednikami i rozmawiał o zachowaniu "otwartych kanałów komunikacji" - poinformowali w piątek przedstawiciele administracji prezydenta USA Joe Bidena.
Szef MSZ Finlandii Pekka Haavisto i sekretarz stanu USA Antony Blinken podpisali w piątek rano w Helsinkach deklarację o współpracy w obszarze technologii 6G.
Jesteśmy gotowi, by bez żadnych warunków wstępnych rozmawiać z Rosją i Chinami na temat kontroli zbrojeń jądrowych - powiedział w piątek doradca ds. bezpieczeństwa narodowego USA Jake Sullivan. Dodał, że amerykański arsenał nie musi być większy od arsenałów Chin i Rosji razem wziętych.
Chiński rząd skrytykował podpisanie przez Stany Zjednoczonych porozumienia handlowego z Tajwanem i wezwał Waszyngton do zaprzestania oficjalnych kontaktów z Tajwanem, który władze w Pekinie uważają za swoje terytorium - podała w piątek agencja Reutera.
(PAP Biznes)
ana/ gor/ asa/
