Od reformy OFE minął rok. Jednym z jej założeń było zwiększenie konkurencji pomiędzy Otwartymi Funduszami Emerytalnymi. W związku z tym przyjrzeliśmy się portfelom funduszy. Sprawdziliśmy jakie spółki cieszą się zainteresowaniem zarządzających OFE oraz, w jaki sposób OFE budują swoje portfele. Wnioski są ciekawe i nader zaskakujące.
Różnice w podziale kapitału
| AEGON OFE | Allianz Polska OFE | Aviva OFE Aviva BZ WBK | AXA OFE | Generali OFE | Nationale-Nederlanden OFE | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Akcje | 83,52% | 80,78% | 87,28% | 79,53% | 81,61% | 86,37% |
| w tym akcje rynku polskiego | 75,45% | 78,94% | 82,98% | 74,49% | 76,37% | 77,16% |
| Obligacje | 11,12% | 15,17% | 8,38% | 8,29% | 12,20% | 9,10% |
| Depozyty | 5,01% | 3,80% | 2,80% | 11,76% | 6,13% | 3,47% |
| MetLife OFE | Nordea OFE | Pekao OFE | PKO BP Bankowy OFE | OFE Pocztylion | OFE PZU "Złota Jesień" | Średnio | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Akcje | 84,57% | 85,08% | 91,60% | 85,46% | 88,11% | 88,56% | 85,68% |
| w tym akcje rynku polskiego | 79,21% | 79,75% | 86,64% | 77,98% | 86,52% | 82,08% | 79,52% |
| Obligacje | 8,41% | 11,84% | 5,00% | 1,23% | 5,50% | 7,33% | 8,75% |
| Depozyty | 6,57% | 0,80% | 3,13% | 13,08% | 5,21% | 3,91% | 4,71% |
Tabela 1. Procentowy podział kapitału na akcje, obligacje i lokaty terminowe w OFE.
Opracowanie własne na podstawie raportów KNF.
Od początku roku nastąpiły zmiany w prawie, które pozwoliły OFE na inwestowanie większych środków za granicą i umożliwiły także zmniejszenie zaangażowania w akcje z rynku polskiego. Mimo to, nic w strukturach kapitałów OFE się nie zmieniło. Średnio OFE inwestują 85,7% środków w akcje, z tego 79,5% w akcje z GPW. Około 8,8% środków jest zaangażowanych w różnego rodzaju obligacje.
Ciekawostką jest natomiast to, że prawie 5% kapitału jest ulokowane w depozytach bankowych, których oprocentowanie jest bardzo niskie, jeśli w ogóle jest. Pod tym względem OFE różnią się między sobą i to znacząco. Rekord należy do PKO BP Bankowy OFE, który aż 13% środków gromadzi w najmniej produktywny sposób. Także AXA OFE ma więcej kapitału w depozytach niż w obligacjach – aż 11,8%.
WIG20 królem portfeli
Największą część kapitału (79,5%) Otwarte Fundusze Emerytalne inwestują w akcje rynku polskiego. Sprawdziliśmy w które spółki dokładnie
| AEGON OFE | Allianz Polska OFE | Aviva OFE Aviva BZ WBK | AXA OFE | Generali OFE | Nationale-Nederlanden OFE | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| W WIG20 | 52,55% | 56,71% | 53,67% | 59,84% | 55,24% | 50,89% |
| W mWIG40 | 17,92% | 23,81% | 13,52% | 9,75% | 16,38% | 13,12% |
| W bankach | 30,53% | 29,63% | 27,79% | 24,41% | 31,88% | 27,66% |
| MetLife OFE | Nordea OFE | Pekao OFE | PKO BP Bankowy OFE | OFE Pocztylion | OFE PZU "Złota Jesień" | Średnio | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| W WIG20 | 59,42% | 56,08% | 50,86% | 49,42% | 49,34% | 50,52% | 53,71% |
| W mWIG40 | 12,51% | 11,67% | 12,91% | 14,37% | 17,75% | 19,04% | 15,23% |
| W bankach | 32,78% | 27,79% | 25,35% | 27,54% | 27,19% | 33,56% | 28,84% |
Tabela 2. Minimalny procent akcji OFE zainwestowanych w akcje z rynku polskiego, w najważniejszych indeksach GPW oraz bankach. Opracowanie własne na podstawie raportów KNF.
Średnio OFE trzymają około 54% kapitału w największych spółkach z WIG20. Najmniejsze zaangażowanie w ten indeks mają PKO BP Bankowy OFE i OFE Pocztylion (około. 49%). Największe zaś ma MetLife OFE (59%). Różnice wynikają częściowo z zakazu inwestowania w akcje własnego banku.
OFE mają też duże zaangażowanie w bankach. Średnio 29% aktywów z ich portfeli stanowią akcje spółek z tego sektora. I tutaj też różnic pomiędzy funduszami prawie nie ma. Najmniejsze zaangażowanie ma fundusz AXA OFE (na poziomie 24,4%), a największe OFE PZU "Złota Jesień” (na poziomie 33,6%).
Poza tym do portfeli dobierane są podobne papiery wartościowe. Największe pozycje w portfelach OFE zajmują akcje spółek #PKO BP, #PKN ORLEN, PEKAO #PEO oraz #PZU – wszystkie średnio po 5% kapitału. Więcej na temat tego jakie spółki znajdują się portfelach w poszczególnych OFE można znaleźć w poprzednim artykule "Struktura aktywów OFE w pierwszej połowie 2015 r.".
Struktura portfeli OFE jest do siebie bardzo podobna
Analitycy spodziewali się, że po reformie Otwarte Fundusze Emerytalne zaczną konkurować ze sobą. Niestety struktura ich portfeli jest bardzo podobna. Każde OFE ma niemal te same akcje i podobny udział w najważniejszych indeksach. Różnice pojawiają się dopiero w części portfela zaangażowanego w akcje średnie i małe. Lecz ich udział jest niewielki w porównaniu z całkowitym kapitałem OFE.
Dodatkowo, zmiany zainicjowane przez Unię Europejską, dzięki którym więcej kapitału może być inwestowane w spółki z zagranicy także niewiele zmieniły. Możliwe, że zarządzający OFE chcą po prostu zminimalizować ryzyko i dla tego inwestują podobnie, odwzorowując benchmark porównawczy, zaproponowany przez Radę Ministrów którym jest 80%WIG i 20%WIBOR 3M. W tym momencie wszystkie OFE stosują taką samą strategię inwestycyjną, a ewentualne różnice w wynikach mogą być efektem innych, najprawdopodobniej przypadkowych, udziałów wybranych spółek w portfelu.
Podsumowując, po dokładnej analizie portfeli, możemy postarać się udzielić odpowiedzi na pytanie, które OFE wybrać. Najlepiej jest wyeliminować PKO BP Bankowy OFE i AXA OFE, które przetrzymują dużą część kapitału na depozytach i zdając się na ślepy los wylosować jeden z pozostałych funduszy.
